Zuyderland Ziekenhuis, met locaties in Sittard-Geleen en Heerlen, is trots om een van de pioniers te zijn in het landelijke programma Beter Gezond. Als een van de eerste elf ziekenhuizen heeft Zuyderland zich aangesloten bij dit initiatief, dat leefstijlzorg structureel wil inbedden in de dagelijkse zorgpraktijk. Het programma schoolt zorgverleners, ongeacht hun functie, zodat zij snel en effectief het leefstijlgesprek kunnen voeren met patiënten. Bovendien kunnen ze in minder dan een minuut patiënten doorverwijzen naar leefstijlprofessionals, paramedici en het sociaal domein via Beter Verwijs. Zuyderland speelt een sleutelrol als pionier in dit landelijke project. Vanaf maart 2025 worden hier de eerste zorgverleners geschoold, wat niet alleen de basis ligt voor een succesvolle implementatie in Zuyderland, maar ook voor de andere ziekenhuizen. Ritch te Kampe, projectleider bij Zuyderland, deelt de redenen voor deelname, de eerste inzichten en de uitdagingen die ze onderweg tegenkwamen.
Een stap vooruit in preventie en leefstijlzorg
“We zijn nu echt begonnen! In maart is de scholing in het ziekenhuis officieel beschikbaar gesteld voor de zorgverleners.” Zuyderland besloot deel te nemen aan het Beter Gezond-programma na de ervaringen met hun leefstijlloket welke in 2023 werd geopend. “Het loket functioneert goed; medewerkers van het loket hebben 45 minuten de tijd om met patiënten te praten over hun leefstijl. Toch merkten we dat zorgverleners niet altijd wisten hoe ze deze gesprekken effectief konden voeren, wat leidde tot beperkte doorverwijzingen naar het loket. Het Beter Gezond-programma kwam precies op het juiste moment. Het biedt ons de mogelijkheid om zorgverleners in slechts 60 seconden te leren hoe ze zelf een kort maar effectief leefstijlgesprek kunnen voeren. Daarnaast biedt het handvatten om ‘minder complexe patiënten’ zelf te verwijzen via Beter Verwijs naar de juiste zorg buiten het ziekenhuis. Op deze manier blijft er ruimte in het loket voor patiënten die wel meer tijd nodig hebben voor een uitgebreider gesprek.” Het programma biedt naast een geaccrediteerde e-learning ook een innovatieve VR-training en een directe koppeling met het EPD via Beter Verwijs.
Pragmatische stappen naar succes
Zuyderland kiest voor een gefaseerde implementatie van het programma, zodat het ziekenhuis kan leren van de ervaringen van de eerste zorgverleners en de onderdelen van het programma stap voor stap ziekenhuisbreed kan uitrollen. “We hebben ervoor gekozen om ambassadeurs in te zetten,” legt Ritch uit. “De ambassadeurs zijn specialisten en verpleegkundigen die gemotiveerd zijn om leefstijl en preventie naast de reguliere zorg te integreren.” De rol van deze zorgprofessionals is waardevol in het verspreiden van de boodschap binnen het ziekenhuis en het motiveren van de andere zorgverleners om deel te nemen. Het doel is om binnen een jaar meer dan de helft van de zorgverleners op te leiden in het voeren van het leefstijlgesprek en hen te laten ervaren hoe makkelijk het is om binnen korte tijd aandacht te besteden aan de leefstijl van de patiënt. Samen met de betrokken zorgprofessionals test Zuyderland de e-learning, VR-training en Beter Verwijs. Zodra ze groen licht geven, wordt elk onderdeel ziekenhuisbreed uitgerold. De e-learning is inmiddels geïntegreerd in het Learning Management Systeem (LMS), en begin maart werd het officieel gelanceerd, ondersteund door gerichte communicatie.
Lessen van een pionier
“We moesten goed nadenken over hoe we de interne communicatie, de mogelijkheden voor deelname en hoe we zorgverleners daadwerkelijk kunnen motiveren om mee te doen,” vertelt Ritch. “Daarnaast vereisen de praktische zaken, zoals de integratie van de e-learning in ons LMS en de koppeling van Beter Verwijs met ons EPD, veel tijd en aandacht. Maar zelfs de ‘simpele’ vraagstukken, zoals het reserveren van ruimtes voor het volgen van de VR-training gedurende een jaar, vergen goede afstemming.” Zuyderland heeft gekozen voor een gefaseerde uitrol van het programma, zodat niet alles tegelijk wordt ingevoerd. “De e-learning was snel geïmplementeerd, maar de VR-training heeft meer tijd nodig. Tijdens het testen bleek dat de zorgverleners extra uitleg nodig hadden om de training zelfstandig te kunnen volgen. Het team van Beter Gezond (Radboudumc) helpt ons nu met een gedetailleerdere handleiding, zodat de brillen op de juiste manier kunnen worden ingesteld en de training eenvoudig kan worden gestart. Dit zijn de zaken die we samen, als een van de koplopers, gaandeweg ontdekken. Zodra de handleiding gereed is, wordt de geaccrediteerde VR-training als tweede onderdeel uitgerold, terwijl tegelijkertijd de volgende stappen worden gezet in het testen en uitrollen van Beter Verwijs.”
Geleidelijke implementatie met ruimte voor groei
De implementatie van het Beter Gezond-programma verloopt naar verwachting stapsgewijs. “Motivatie is de eerste sleutel.” Benadrukt Ritch. “Daarom richten we ons in eerste instantie op de gemotiveerde zorgverleners en bouwen we van daaruit verder. We willen ze de ruimte geven om het programma in hun eigen tempo te ontdekken en daarna verder op te schalen.” Zuyderland geeft zorgverleners tijd om vertrouwd te raken met het programma en kijkt vervolgens naar de nodige aanpassingen om het bredere doel te realiseren: het scholen van zoveel mogelijk zorgprofessionals in één jaar tijd.
De toekomst van leefstijlzorg in Zuyderland
Zuyderland is vastbesloten de toekomst van preventie en leefstijlzorg binnen het ziekenhuis stevig te verankeren. “We geloven in de absolute noodzaak van preventie in het ziekenhuis. Door dit te integreren, brengen we preventie en leefstijl op een structurele manier in ons zorgaanbod.” Als een van de koplopers in dit landelijke initiatief hoopt Zuyderland andere ziekenhuizen te inspireren om eveneens leefstijlzorg te integreren in hun dagelijkse praktijk. Er is ruimte voor 42 ziekenhuizen om zich aan te melden voor het programma.
"Het succes van Beter Gezond is naast de inzet van Zuyderland ook te danken aan de sterke partnerschappen met andere ziekenhuizen. Samen werken we aan een toekomst waarin preventie een centrale rol speelt in de zorg."
Deelnemen aan het Beter Gezond-programma?
In samenwerking met Radboudumc, MUMC+ en Vereniging Arts en Leefstijl helpen we ziekenhuizen leefstijlgerichte zorg effectief in te zetten. Aanmelden voor het programma kan via: www.betergezond.nl
